Hoe creëer je draagvlak voor verduurzaming?
Een gebouw verduurzamen doe je samen met de hele VvE. En dat ‘samen’ begint bij draagvlak. Draagvlak betekent dat genoeg leden het idee en de plannen steunen. Die steun is nodig om besluiten te nemen, om het verduurzamingsproces soepel te laten verlopen en om weerstand te voorkomen.
Draagvlak betekent dat er binnen de VvE genoeg steun is om het verduurzamingsproces te starten én door te zetten. Communicatie speelt daarin een grote rol. Zonder goede communicatie is de kans op draagvlak klein. Hoewel ze bij elkaar horen, zijn communicatie en draagvlak niet hetzelfde.
Goede communicatie zorgt ervoor dat iedereen begrijpt wat er gaat gebeuren. Draagvlak is vaak het resultaat van duidelijke communicatie. Als er draagvlak is, betekent dit dat bewoners en verhuurders zich kunnen vinden in het proces en de intenties en plannen steunen. Op onze pagina over communicatie lees je hoe je deze het beste kunt vormgeven en inzetten voor de verduurzaming van je VvE.
Het belang van draagvlak
Met draagvlak lukt het veel beter om als VvE samen te verduurzamen. Met draagvlak verloopt het proces soepeler en kunnen jullie sneller beslissingen nemen.
-
Minder weerstand, meer snelheid
Als de bewoners begrijpen waarom verduurzaming nodig is en wat de voordelen zijn, is er minder kans op weerstand.
-
Meer bereidheid om te investeren
Als bewoners overtuigd zijn van de kosten en baten, zijn ze sneller bereid om de nodige financiële investeringen te doen.
-
Grotere meerderheid in de alv
Voor veel besluiten is in de algemene ledenvergadering (alv) een meerderheid nodig. Dat moet meestal twee derde of driekwart van de stemmen zijn.
-
Meer saamhorigheid en meer woongenot
Samen aan verduurzaming werken brengt bewoners dichter bij elkaar. Door samen verantwoordelijkheid te delen, komt er meer begrip voor elkaars situatie. Dat versterkt de samenwerking binnen de VvE en verhoogt het woongenot.
Verschillende soorten draagvlak
Draagvlak is er in verschillende vormen:
- Sociaal draagvlak: bewoners staan achter het idee, hebben vertrouwen in het verduurzamingsproces en voelen zich betrokken.
- Bouwtechnisch draagvlak: er is steun voor technische oplossingen waar gezamenlijk over is nagedacht.
- Financieel draagvlak: bewoners zijn bereid en in staat te investeren in de plannen. Kijk op onze pagina over financiering van verduurzaming voor meer informatie.
- Juridisch draagvlak: tijdens de stemmingen in de alv is er voldoende meerderheid voor de voorstellen.
Het verduurzamingsproces bestaat uit verschillende fases. In grote lijnen start dit met een fase waarin wordt gekeken hoe de VvE er nu voorstaat (inventarisatie). Daarna volgt het verzamelen van informatie en het onderzoeken van de haalbaarheid. Tijdens deze fase zijn er veel gesprekken en bijeenkomsten met alle leden, waarbij voortdurend draagvlak moet worden opgebouwd en bevestigd. Vervolgens worden de werkzaamheden voorbereid en uitgevoerd.
Draagvlak per fase
In elke fase ligt de nadruk op een ander soort draagvlak. In de beginfase is sociaal draagvlak erg belangrijk, zodat alle bewoners achter het idee van verduurzaming staan. In de volgende fases gaat het vaker om bouwtechnisch en financieel draagvlak. Juridisch draagvlak speelt vooral een rol bij de stemmingen in de alv.
De verschillende soorten draagvlak hangen vaak samen. Als een bewoner een plan te duur vindt, dan leidt dat vaak tot minder steun voor de technische oplossing. Staat een bewoner niet achter het idee van verduurzaming? Dan neemt de kans op juridisch draagvlak af.
Draagvlak bij verschillende groepen
Een VvE heeft te maken met verschillende groepen: eigenaar-bewoners, verhuurders (privépersoon of professioneel), woningbouwcorporaties en huurders. Elke groep kijkt op een andere manier naar de verduurzaming.
- Eigenaar-bewoners wonen in het gebouw en merken elke dag de gevolgen van de besluiten. Ze letten vaak op dingen als lagere energielasten of meer wooncomfort.
- Particuliere verhuurders hebben stemrecht, maar wonen er niet zelf.
- Woningcorporaties hebben vaak eigen regels en procedures. Belangrijk is dat de corporaties hun huurders goed meenemen in hun beslissingen.
- Huurders hebben geen stemrecht, maar het is belangrijk dat ze goed begrijpen wat de plannen betekenen voor hun huur en energierekening.
Daarnaast speelt de persoonlijke situatie een rol: karakter, levensfase, financiële mogelijkheden en culturele achtergrond beïnvloeden hoe iemand naar verduurzaming kijkt. Ook is het belangrijk dat iedereen openstaat voor de boodschap die je wilt delen.
Elke bewoner kijk anders naar verduurzaming. Het is belangrijk om daar rekening mee te houden.
Breng wensen in kaart
Draagvlak begint met weten wat bewoners en verhuurders belangrijk vinden. Zo ontstaat begrip voor elkaar en kun je samen beslissingen nemen. Een vragenlijst is een handige manier om alles in kaart te brengen. Zo kun je zien waar bewoners blij mee zijn, waar ze minder tevreden over zijn en wat hun wensen zijn op het gebied van verduurzaming. Met deze informatie kun je het doel van de verduurzaming bepalen en het draagvlak gericht versterken.
Wie neemt het voortouw?
Allereerst moet de VvE op orde zijn. Als de VvE goed functioneert en je wil samen gaan verduurzamen, moet er een kartrekker zijn die het proces opstart. Vaak is dit een bewoner met interesse of kennis over duurzaamheid die het leuk vindt om zich erin te verdiepen. Deze kartrekker verzamelt een groepje actieve bewoners om samen het proces vorm te geven. Het is belangrijk dat de kartrekker steun krijgt van het VvE-bestuur en de woningcorporatie als deze er is. Dan wordt er draagvlak opgebouwd voor de inhoud én het proces.
Draagvlak creëren doe je zo
Draagvlak komt niet vanzelf. Een paar e-mails of een mooie presentatie zijn niet genoeg. Draagvlak valt of staat bij duidelijke communicatie, betrokkenheid en doorzettingsvermogen.
Er zijn meerdere manieren om het draagvlak binnen je VvE te vergroten. Een groot deel daarvan heeft te maken met communicatie. Meer tips voor een soepel communicatieproces binnen je VvE lees je op de pagina ‘Samen verduurzamen: goede communicatie helpt’.
Enkele gouden regels om draagvlak te creëren:
Begin een gesprek met alle bewoners over verduurzaming. Laat iedereen meedenken en ideeën delen. Zo voelen mensen zich vanaf het begin gehoord en betrokken.
Neem zorgen en vragen van bewoners serieus en laat zien wat ermee gebeurt. Je kunt bijvoorbeeld brainstormsessies, werkgroepen of feedbackrondes organiseren.
Maak een communicatieplan. Leg uit waarom de verandering nodig is, wat de voordelen zijn en wat mogelijke nadelen zijn. Praat regelmatig met bewoners en houd ze op de hoogte van ontwikkelingen.
Bekijk ons invulvoorbeeld van een communicatieplan.
Deel ervaringen en informatie via e-mails en brieven, een website of presentaties. Houd de informatie eenvoudig, leesbaar en daar waar mogelijk visueel met foto’s en grafieken.
Meer tips over effectieve communicatie lees je op de pagina ‘Samen verduurzamen: goede communicatie helpt’.
Benadruk dat verduurzaming niet alleen persoonlijke winst oplevert, maar het hele gebouw verbetert. Dat leidt tot lagere onderhoudskosten, meer wooncomfort en een hogere waarde van appartementen.
Betrek enthousiaste bewoners of sleutelpersonen en maak hen ambassadeurs. Deze ambassadeurs kunnen helpen om de boodschap te verspreiden en meer draagvlak te krijgen.
Bij grote veranderingen kan extra hulp welkom of nodig zijn, bijvoorbeeld een procesbegeleider, trainingen of toelichting door onafhankelijke experts.
Laat zien hoe andere VvE’s succesvol hebben verduurzaamd, zoals Duurzame Huizenroute.
Laat resultaten zien, hoe klein ook. Sta stil bij mijlpalen en geef complimenten voor de gezamenlijke inspanning. Dat versterkt vertrouwen in het proces en motiveert iedereen. Bewoners zien dat de inspanningen succes opleveren.
Zo ga je om met weerstand
Weerstand hoort erbij in een langdurig proces zoals verduurzaming. Bewoners kunnen bijvoorbeeld bang zijn voor gedoe, hoge kosten of twijfelen of veranderingen haalbaar zijn. Het is belangrijk om dit te herkennen en er op een goede manier mee om te gaan. Ga met elkaar in gesprek, luister naar elkaars zorgen en blijf samen aan oplossingen werken. Door dilemma’s te bespreken en samen keuzes te maken, wordt het eindresultaat sterker. Verduurzamen doe je namelijk altijd samen.
